Mời các bạn cùng Bếp Bánh quay về tuổi thơ với cách làm bánh dẻo thập cẩm truyền thống mà hẳn tuổi thơ của ai cũng đã từng được nếm thử. Tuy rằng càng ngày các mẫu mã và hương vị của bánh dẻo (và cả bánh nướng) càng đa dạng, nhưng gần đây người Việt đang có xu hướng quay lại với những chiếc bánh mang hương vị truyền thống và bánh dẻo thập cẩm là một trong hai loại bánh trung thu đặc biệt đó.
Tản mạn Trung thu xưa với bánh nướng bánh dẻo truyền thống
Trung thu xưa ùa về trong ký ức mỗi độ tháng Tám, không chỉ là ánh trăng rằm vằng vặc mà còn là hương vị bánh nướng bánh dẻo truyền thống nồng đượm, gợi bao bồi hồi. Bánh Trung thu ngày ấy không chỉ là món quà, mà còn là cả một nét văn hóa, một phần linh hồn của Tết đoàn viên.
Nhớ ngày bé, mẹ và bà thường tỉ mẩn từ khâu chọn nguyên liệu đến nhào bột, làm nhân. Mùi hương của bột nếp mới, của đậu xanh, hạt sen, mứt bí quyện vào nhau thoang thoảng khắp gian bếp. Đối với cách làm bánh dẻo truyền thống, sự cầu kỳ nằm ở khâu sên nhân và làm nước đường bánh dẻo. Nước đường phải đạt độ trong và sánh mịn nhất định, rồi trộn với bột nếp rang thơm, nhào thật đều tay cho đến khi bột dẻo quánh, không dính. Nhân thập cẩm của bánh dẻo thì vô cùng phong phú, từ mứt bí, hạt dưa, vừng rang đến lạp xưởng, mỡ đường… tất cả đều được thái hạt lựu, ướp gia vị đậm đà rồi trộn đều. Khi cắn miếng bánh dẻo, cảm nhận lớp vỏ mềm mịn, thanh mát tan chảy trong miệng, hòa cùng vị ngọt bùi, đậm đà của nhân thập cẩm, thật sự khó quên.
Còn cách làm bánh trung thu truyền thống, tức bánh nướng, lại là một nghệ thuật khác. Vỏ bánh được làm từ bột mì, nước đường bánh nướng và dầu ăn, nhào nặn khéo léo để đạt độ mềm dẻo nhưng vẫn đủ chắc chắn để bao bọc phần nhân. Phần khó nhất của bánh nướng chính là nướng bánh. Bánh phải được nướng nhiều lần, mỗi lần nướng lại phết một lớp hỗn hợp trứng và dầu ăn để bánh có màu vàng óng đẹp mắt và vỏ bánh mềm, không bị khô cứng. Hương thơm của bánh nướng khi ra lò thật khó cưỡng, cái mùi thơm của đường cháy, của bột bánh quyện với hương nhân thập cẩm, đậu xanh, hay sen nhuyễn... ấm áp và quyến rũ đến lạ.
Đặc biệt, công thức bánh dẻo nhân thập cẩm truyền thống luôn là niềm tự hào của mỗi gia đình. Nó không chỉ là sự kết hợp hài hòa của các nguyên liệu mà còn là cái "duyên" của người làm bánh. Mỗi nhà có thể có một chút biến tấu riêng, nhưng đều chung một điểm: sự tinh tế trong từng công đoạn, sự chắt chiu trong từng hương vị. Từ những miếng mứt bí giòn sần sật, hạt dưa bùi bùi, vừng thơm lừng, đến chút mỡ đường béo ngậy hay lạp xưởng đậm đà, tất cả hòa quyện tạo nên một bản giao hưởng hương vị đặc trưng của Trung thu.
Trung thu nay, dù có nhiều loại bánh hiện đại, nhưng bánh nướng bánh dẻo truyền thống vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng người Việt. Nó không chỉ là món quà, mà còn là ký ức, là hương vị của sự đoàn viên, của những đêm trăng rằm ấm áp bên gia đình.
Công thức làm bánh dẻo nhân thập cẩm truyền thống
Cách làm bánh dẻo thập cẩm đơn giản hơn bánh nướng rất nhiều vì không cần lò nướng, mà chỉ cần sự kiên nhẫn cũng như cách pha trộn nguyên liệu chính xác. Vỏ bánh được làm từ bột nếp rang xay mịn nhào quyện cùng nước đường, nước hoa bưởi; và nhân bánh với đậu xanh, hạt sen, hay thập cẩm đủ loại nguyên liệu thực phẩm làm chín từ trước.
Nguyên liệu làm vỏ bánh dẻo Trung Thu
- 1kg đường trắng
- 1 lít nước lọc
- 600g bột bánh dẻo
- 100g bột áo (bạn có thể tận dụng bột bánh dẻo còn dư ra để làm bột áo cũng được)
- Nước hoa bưởi, nước cốt chanh
Nguyên liệu làm nhân thập cẩm bánh dẻo truyền thống
- 100g hạt dưa, tách vỏ, rang chín
- 100g mứt sen, tách đôi
- 100g mứt bí
- 50g mứt gừng
- 100g vừng rang
- 1 muỗng canh rượu mai quế lộ (tùy chọn)
- 1 muỗng canh dầu mè
Cách làm bánh dẻo nhân thập cẩm truyền thống
Bước 1: Cách làm vỏ bánh dẻo truyền thống
- Cách làm nước đường cho vỏ bánh dẻo: Cho 1kg đường vào 1 lít nước, đun sôi, khuấy đều cho đường tan hết. Tắt bếp, để nguội hoàn toàn rồi cho 1 thìa nước cốt chanh và vài giọt nước hoa bưởi vào trộn chung với nước đường.
- Cách trộn bột làm bánh dẻo: Cho bột bánh dẻo vào âu rổi đổ từ từ nước đường vào, khuấy đều. Dùng tay nhào cho đến khi bột thấm hết nước, mịn và dẻo. Để bột nghỉ khoảng 30 phút.
- Cách nhào bột làm bánh dẻo Trung thu: Sau khi bột nghỉ đủ thời gian thì lấy bột ra nhào tiếp, nhớ là rắc một lớp bột áo lên mâm để bột dễ nhào hơn nhé.
- Chia bột thành từng phần nhỏ đều nhau (còn chia khối lượng như thế nào thì phải tùy thuộc vào kích cỡ khuôn mà bạn chọn).
Lưu ý: Tỉ lệ chia vỏ bánh và nhân bánh 50-50 hoặc 40-60, 30-70 nếu thích nhiều nhân, để chia nhân cho phù hợp.
Bước 2: Cách làm nhâp thập cẩm bánh dẻo truyền thống
- Tất cả nguyên liệu nhân trộn đều trong tô lớn. Thêm rượu mai quế lộ, dầu mè, nước đường, trộn kỹ tay cho kết dính.
Tips hay: Nếu hỗn hợp quá khô, có thể thêm ít nước đường. Nếu quá nhão, áo thêm ít bột nếp nhé.
- Chia nhân thành các viên nhỏ, vo tròn.
Bước 3: Cách đóng bánh dẻo nhân thập cẩm truyền thống
- Áo một lớp bột mỏng lên khuôn bánh và viên bột để chống dính.
- Cán dẹt vỏ bánh, đặt viên nhân vào giữa, gói kín lại.
- Lăn nhẹ viên bánh cho tròn, sau đó cho vào khuôn, ấn nhẹ để định hình.
- Gõ nhẹ khuôn để lấy bánh ra.
Lưu ý khi làm bánh dẻo thập cẩm truyền thống và cách bảo quản
Để cách làm bánh dẻo nhân thập cẩm truyền thống được thành công, các chị em nên lưu ý một số chi tiết nhỏ sau:
- Bột bánh dẻo nên rây mịn trước khi trộn để vỏ mượt hơn.
- Không nhào bột quá lâu, dễ làm bánh bị chai.
- Dùng nước hoa bưởi vừa đủ để tạo hương thơm, nếu cho quá tay sẽ bị hắc.
- Khuôn nên lau khô hoàn toàn, áo bột nhẹ để dễ lấy bánh ra.
Bánh dẻo không cần nướng, nên để 1 ngày sau khi làm để bánh “xuống dầu”, vỏ bánh trong, mịn, ăn sẽ ngon hơn. Bánh có thể bảo quản trong hộp kín ở nơi thoáng mát từ 3–5 ngày. Không nên để tủ lạnh vì vỏ dễ bị cứng lại.
FAQ – Câu hỏi thường gặp khi thực hiện cách làm bánh dẻo Trung thu nhân thập cẩm
Q: Có thể thay nước hoa bưởi bằng gì không?
A: Có thể thay bằng nước hoa lài hoặc tinh dầu cam nhưng nên dùng liều lượng ít hơn để tránh gắt mùi.
Q: Nhân bánh quá rời, không kết dính thì làm sao?
A: Có thể thêm ít nước đường bánh dẻo hoặc dầu mè để nhân mềm hơn và dễ vo tròn.
Q: Làm bánh xong ăn ngay được không?
A: Được, nhưng bánh nên để qua 1 ngày để xuống dầu, hương vị sẽ thơm ngon, dịu nhẹ hơn.
Chúc các bạn thành công với cách làm bánh dẻo thập cẩm truyền thống để dâng lên thắp hương gia tiên vào những ngày rằm nhé!
Xin chào, cô chủ Bếp Bánh tên là Phương Anh, sống tại Hà Nội. Mọi người thường gọi là Bếp. Các công thức làm bánh là niềm đam mê của Bếp, mong muốn chia sẻ thật nhiều cách làm bánh cho mọi người để bất cứ ai cũng có thể tự làm bánh được và Bếp Bánh ra đời!. 
